Witamina D

Witamina D

Witamina D we właściwej ilości sprawi, iż nasze zęby będą zdrowe, zaś kości mocne. Odpowiedni poziom tejże witaminy to także sprawnie funkcjonujący układ krwionośny, zachowanie szczupłej sylwetki, jak również zmniejszenie ryzyka rozwijania się chorób nowotworowych. Dlatego też nadmierne ilości witaminy D, jak i jej spore niedobory w ludzkim organizmie mogą być szkodliwe. Jakie będą symptomy nadmiaru oraz niedoborów witaminy D? Jakie pożywienie może być jej źródłem?

Niedobór oraz nadmiar witaminy D – jakie są ich przyczyny?

Witamina D pełni wiele istotnych funkcji w ludzkim organizmie. Żeby mogła pełnić je właściwie, musi zostać dostarczona do naszego organizmu we właściwej dawce. Nie tylko nadmiar, ale również i niedobór tej witaminy, może być szkodliwy.

Niedobory witaminy D najczęściej spowodowane są nieodpowiednim eksponowaniem na działanie promieni słonecznych. Aby doszło do powstania odpowiednich ilości wspomnianej witaminy, wystarczy spacer na słońcu trwający 20 minut. Niemniej jednak w okresie wiosennym i letnim najczęściej używamy kremów mających wysoki filtr, chroniąc się w ten sposób przed oparzeniami. Z kolei zaś w czasie jesieni i zimy z oczywistych przyczyn, proces syntezy witaminy D w skórze nie będzie wystarczający, dlatego też pojawiają się jej niedobory. Z kolei zaś do przedawkowania witaminy D dochodzi najczęściej na skutek przyjmowania jej w nadmiernych ilościach w formie suplementów diety.

Jakie mogą być objawy niedoborów witaminy D?

Najczęściej występującymi symptomami niedoborów witaminy D w ludzkim organizmie, są:

  • stany depresyjne,
  • przemęczenie,
  • pieczenie oraz niesmak w gardle i jamie ustnej,
  • zaburzenia wzroku,
  • bezsenność,
  • biegunka,
  • utrata apetytu,
  • choroby zębów,
  • bóle mięśniowo-kostne.

U niemowląt występuje zbyt płaska główka z tyłu (w wyniku rozmiękczenia kości czaszki), zaś na czole pojawić się mogą wypukłe czołowe guzy. Opóźnieniu ulega również proces zrostu ciemiączka.

Skutki niedoborów witaminy D

Witamina DZbyt mała podaż tejże witaminy, jest przyczyną rozwijania się krzywicy u dzieci, zaś u osób dorosłych osteoporozy i tak zwanej osteomalacji, która jest tym samym, co wspomniana krzywica – rozmiękczeniem kości. Ponadto, osłabieniu ulega siła mięśniowa, dlatego też występować mogą kłopoty z chodzeniem, a prawie za każdym razem pojawiają się sprawiające ból skurcze.

Poza tym, niedobory witaminy D zwiększają ryzyko rozwijania się otyłości, schorzeń układu krwionośnego, chorób zapalnych, cukrzycy, schorzeń autoimmunologicznych, jak i nowotworów. Niedobory witaminy D, mogą również przyspieszać naturalne procesy starzenia się organizmu.

Z kolei zaś niedobory witaminy D w okresie życia płodowego, mogą przyczyniać się do zaburzeń w zakresie rozwijania się mózgu dziecka i stać się przyczyną trwałych uszkodzeń funkcji mózgowych, z uwagi na co zwiększeniu ulega ryzyko występowania autyzmu oraz schizofrenii.

Objawy nadmiaru witaminy D

Najczęściej występujące symptomy nadmiaru witaminy D w ludzkim organizmie, to:

  • ból oczu i głowy,
  • świąd skóry,
  • wymioty,
  • biegunka,
  • pocenie się,
  • wzmożone oddawanie moczu,
  • osłabienie,
  • wzmożone pragnienie,
  • nudności,
  • utrata apetytu

Skutki nadmiaru witaminy D

Przedawkowanie witaminy D prowadzi do nagromadzenia się wapnia w tkankach, między innymi w sercu, a szczególnie w nerkach i tętnicach. W efekcie pojawiają się zaburzenia pracy ośrodkowego układu nerwowego i serca. Poza tym, zwiększeniu ulega zapadalność na kamicę nerek i pęcherza żółciowego. Przedawkowanie witaminy D, jest tak samo niebezpieczne dla naszego płodu, ponieważ może się przyczynić do jego deformacji, jak również schorzeń kości u noworodka.

Oznaczenie stężenia witaminy D w surowicy krwi

Uważa się, iż najlepszym wskaźnikiem stężenia witaminy D w ludzkim organizmie, będzie wartość uzyskana w wyniku pomiaru stężenia kalcydiolu. Zgodnie z rekomendacjami, nie ma ważnych wskazań do oznaczenia kalcydiolu w ogólnej populacji. Poddanie ocenie stężenia witaminy D dzięki oznaczeniu kalcydiolu, będzie wskazane w tak zwanych grupach ryzyka.

Witamina D dla niemowląt

W podanej wiekowej grupie zalecane jest spożywanie witaminy D w postaci kapsułek twist-off, w aerozolu albo w kroplach. W wypadku donoszonych noworodków oraz niemowląt, zalecane są niżej wymienione dawki:

  • 0-6 miesięcy: 400 IU na dobę od pierwszych chwil życia, bez względu na metodę karmienia,
  • 6-12 miesięcy: dawka 400-600 IU na dobę, zależnie od dawki dobowej witaminy D dostarczonej wraz z pożywieniem.

Witamina D dla dzieci

W okresie od maja do września u dzieci całkowicie zdrowych, które przebywają na słońcu z odkrytymi podudziami i przedramionami minimum przez kwadrans w godzinach 10-15, bez użycia kremów zawierających filtry UV, suplementowanie witaminy D nie będzie konieczne, chociaż jest zalecane i zupełnie bezpieczne.

Jeśli wyżej opisane warunki nie zostaną spełnione, zalecane będzie suplementowanie w dawkach 600-1000 na dobę, w zależności od wagi i podaży witaminy D w pożywieniu. Z kolei zaś u dzieci chorujących na otyłość, zaleca się suplementację w dawkach 1600-4000 IU na dobę, zależnie od stopnia ich otyłości.